(TFF-www.tff.org) Antrenman, maç içerisinde, futbol oyununun isteklerine cevap verecek düzeyde teknik, taktik ve kondisyon gibi özelliklerin ve her türlü yeterliliğin futbolcuya kazandırılmasını amaçlayan planlanmış etkinliklerin uygun yöntemlerle yaptırılmasıdır. Dünya futbolunun bugün geldiği noktada oyunun sürekli yükselen temposu, doğal olarak antrenmanların da temposunun artırılmasını zorunlu hale getirmiştir. Yapılan antrenmanlar ile futbolcudan beklenen, mümkün olduğu kadar geç yorulması, yorgunluktan ise en kısa zaman dilimi içerisinde kurtulmasıdır. Bu durum da antrenmanın önemini bir kat daha artırmıştır.
Hazırlayan: İsmet Kamak / Futbol Gelişim Büldeni
Antrenman ilkeleri nelerdir? • Aşamalı yüklenme ilkesi (Artan yüklenme ilkesi) Artan yüklenme ilkesi ile hedeflenen motorik ve kondisyonel özellikler belli bir süre içerisinde geliştirilebilir. Çıkış ne kadar çabuk olursa, düşüş de o kadar çabuk olacaktır. Onun için yüklenmeler yavaştan başlayarak, artarak yapılmalıdır.
• Özelleşme ilkesi (Bireysellik İlkesi) Her futbolcunun yüklenmeye karşı vücudunun vereceği cevap farklıdır. Bu nedenle yapılacak yüklenmelerde bireysel farklılıklar göz önünde bulundurulmalıdır. Farklı kondisyon durumları ile performans yeteneklerine göre farklı gruplara ayrılarak farklı yüklemeler uygulanabilir.
• Antrenman - Maç periyodunda antrenman sıklığının belirlenmesi ilkesi Antrenman sıklığının saptanmasında, futbolcunun durumu ve iki maç arasındaki süre dikkate alınmalıdır. Toparlanmadaki hızlanma daha sık antrenmanı mümkün kılar. Antrenmanlar sıklaştırılabilir, kapsam genişletilebilir, yükleme şiddeti arttırılabilir.
• Çeşitlilik İlkesi Aynı kondisyonel özelliğin geliştirilmesi farklı antrenman tipleri ile mümkündür. Bu nedenle futbolcunun yapılacak antrenmanlardan sıkılmaması ve farklı yönlerin de geliştirilmesi adına antrenman çeşitliliğine ihtiyaç duyulmaktadır.
• Periyotlama İlkesi Bütün yıl boyunca yavaş-yavaş artan bir performans gelişimi kazandırmak amacı ile yapılan antrenman periyodunda yıllık müsabaka dönemleri ve ara geçiş dönemleri de dikkate alınmalıdır.
Yüklenme nedir? Organizma yaşam veya spora özgü durumlara kısa sürede uyum sağlar. Belirlenmiş bir plan çerçevesinde, vücutta çeşitli değişikliklere neden olan etkinliklere, yüklenme (yüklenim) denir.
Yüklenmenin şiddeti • Kuvvet antrenmanlarında
- Maksimal kaldırılan ağırlığın yüzdesi
• Sürat antrenmanlarında
- Koşunun hızı
• Dayanıklılık antrenmanlarında
- Koşu hızı
- Kalp atım hızı
- Maksimum oksijen tüketiminin yüzdesi
- Farklı laktat konsantrasyonlarındaki koşu hızı veya kalp atım hızı
Yüklenmenin kapsamı • Kuvvet antrenmanlarında
- Kaldırılan toplam ağırlık
• Sürat antrenmanlarında
-Koşunun toplam mesafesi
• Dayanıklılık antrenmanlarında
- Kat edilen toplam mesafe veya toplam süre Yüklenmenin süresi
• Kuvvet antrenmanlarında
- Kuvvet antrenmanının amacına göre (Kısa, orta, uzun)
• Sürat antrenmanlarında
- Kısa süre
• Dayanıklılık antrenmanlarında
- Uzun süre
Yüklenmenin Süresi • Kuvvet antrenmanlarında
- Kuvvet antrenmanının amacına göre (Verimsel veya tam dinlenme)
• Sürat antrenmanlarında
- Sürat antrenmanının amacına göre (Verimsel veya tam dinlenme)
• Dayanıklılık antrenmanlarında
- Verimsel dinleme
Dinlenme Yapılan antrenmanın türüne göre iki yüklenme arasında organizmanın toparlanması için belirli bir sürenin sağlanması gerekmektedir. Bu süreye dinlenme denir.
• Tam Dinlenme: İlk yüklenmenin ardından nabzın dakikada 90 kalp atım hızına kadar düştükten sonra ikinci bir yüklenmeye geçilmesidir.
Kullanılacağı çalışma türleri
- Dikkat ve koordinasyon çalışmaları
- Maksimal kuvvetle yapılan çalışmalar
- Motorik öğrenim süreci, spor tekniği geliştirici kombine çalışmalar
- Sürat ve reaksiyon çalışmaları, patlayıcı kuvvet uygulamaları
• Verimsel Dinlenme (Tam olmayan): İlk yüklenmenin ardından nabzın dakikada 120 kalp atım hızına kadar düştükten sonra ikinci bir yüklenmeye geçilmesidir. Kullanılacağı çalışma türü
- Tüm dayanıklılık çalışmaları